تحلیلی بر روند نابرابری در نقاط شهری استان‌های ایران (1365-1385)

نویسندگان

دانشگاه تبریز

چکیده

هدف این مقاله، تعیین درجه توسعه یافتگی و تحلیل روند نابرابری در نقاط شهری استان‌های ایران، طی سال‌های 1365، 1375 و1385 است. در این پژوهش، اطلاعات گردآوری شده در سه سرشماری گذشته برای تمام نقاط شهری استان‌های ایران استفاده گردیده است. روش پژوهش «توصیفی – تحلیلی» است. شاخص‌های مورد بررسی، متشکل از 54 شاخص، شامل شاخص‌های بهداشتی و درمانی، فرهنگی و آموزشی، اقتصادی، زیربنایی و مسکن، ورزشی و در پایان تلفیقی از این شاخص‌هاست، که با بهره گیری از روش تحلیل عاملی، درجه توسعه یافتگی و رتبه هر یک از نواحی محاسبه شده است. سپس با استفاده از روش تحلیل خوشه‌ای، نقاط شهری استان‌های کشور در هر سه سرشماری گذشته، در سه سطح توسعه یافته، نیمه توسعه یافته و محروم طبقه بندی شده است. نتایج به دست آمده از بررسی حاضر، نشان می‌دهد که نابرابری‌های ناحیه‌ای در بیشتر زمینه‌ها وجود دارد، با وجود این، در سال 1385، نسبت به سال 1365 در شاخص‌های مورد مطالعه و در نقاط شهری استان‌های ایران از میزان نابرابری‌ها تا حدودی کاسته شده است و در آنها گرایش به تعادل دیده می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Trend of Inequality in Urban Places of Ostans of Iran (1365-1385)

چکیده [English]

This paper aims at determining the degree of development and analyzing the trend of inequality in urban places of Ostans of Iran in 1365-1385. Data collected in the three last censuses for all the urban places of the Ostans have been used in this study. The method of the study is descriptive-analytical. The study consist of fifty four indices including health, cultural, economical, infrastructural-housing, sporty, and finaly combination of these indices which by using factor analysis method examined the degree of development as well as ranking of the regions. Furthermore, by using cluster analysis method the urban places of Ostans of Iran have been grouped in three levels as developd, developing and deprived in the last three censuses. The findings of the present study show that there have been, in the most cases, significant regional inequalities, however, compared to the 1365 indices there has been a relative decline in inequalities according to the indices under study in 1385.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inequality
  • Urban Places
  • Ostans Iran
  • Development