شناسایی و معرفی الگوهای همدیدی موجد ترازهای توفانی بالاتر از نیم متر در سواحل جنوبی خزر

نویسندگان

دانشگاه اصفهان

چکیده

    سطح آب دریای خزر، علاوه بر تغییرات چند ساله و فصلی، دارای تغییرات ناگهانی و با تداوم‌های ساعتی و روزانه نیز هست که بر اثر الگوهای گردشی جوّ ایجاد می‌شوند و برخی مواقع بعضی از این نوسان‌ها آنقدر شدید است که خسارات سنگینی را به فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی نواحی ساحلی وارد می‌سازد. هدف از این پژوهش ، شناخت همدیدی عوامل موجد ترازهای توفانی سواحل جنوبی دریای خزر است تا از اطلاعات حاصل از شناخت آنها بتوان در برنامه ریزی‌های محیطی به منظور کاهش خسارات استفاده نمود. این پژوهش در سال 1386 در سواحل جنوبی دریای خزر با استفاده از داده‌های همدیدی و آمارهای ساعتی برگرفته از CDC و ایستگاه‌های تراز سنجی در منطقه به روش کتابخانه‌ای و به شیوه همدیدی و توصیفی در محدوده 20 درجه غربی تا 80 درجه شرقی و 20 درجه تا 70 درجه شمالی انجام گرفت.  یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که ترازهای توفانی بیش از 50 سانتیمتر در سواحل جنوبی دریای خزر بر اثر ورود سامانه‌هایی که از ده منطقه جغرافیایی به این شرح، دریای سرخ، مدیترانه شرقی، مدیترانه غربی، سیبری، شمال افریقا، شمال اطلس شمالی، میانه اطلس شمالی، جنوب اطلس شمالی، دریای سیاه و نواحی قطبی منشا می‌گیرند و به اشکالی با تیپ آرایشی زین، چرخند، واچرخند، زبانه‌های چرخندی و واچرخندی بر روی نقشه‌های همدیدی ظاهر می‌گردند، ایجاد می‌شود.   بررسی زمان وقوع و فراوانی سامانه‌های مختلفی که ترازهای توفانی را به وجود آورده‌اند و همچنین منشأ و مسیر حرکت آنها گویای آن است که نقش دریا به عنوان منبع انرژی یا تقویت کننده انرژی سامانه‌ها بسیار مؤثر بوده، به احتمال زیاد طول مسیر عبور این سامانه‌ها از روی دریا با بلندی ارتفاع ترازهای توفانی در ارتباط خواهد بود.    

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying and Introducing synoptic patterns which cause storm levels which are more than 50 centimeter in the south coast of the Caspian Sea

چکیده [English]

    Aside from its annual and seasonal fluctuation, Caspian Sea level has sudden change with hourly and daily continuity caused by atmosphere circulation patterns. Sometimes these fluctuations are so intense that they make irreparable damage to the economical and social activities in the coastal sea areas. The aim of this study is synoptic recognition of factors causing storm levels in the south coastal Caspian Sea. The results will help up in environmental planning in order to lessen damages. This study has been carried out in 2007 in the south coastal Caspian Sea, in the region 20W to 80E and 20N to 70N.The data used in the study is synoptic data with the hourly statistics taken from CDC and the tide gauge station in the area. The description synoptic method is used in the study.  The result of this study showed that in south coastal Caspian sea storm levels above 50 centimeters made up by entrance of systems from 10 regions as fallows Red Sea, Western Mediterranean, Eastern Mediterranean, Siberian, North Africa, North of Northern Atlantic, Median of Northern Atlantic, South of Northern Atlantic, Black Sea and Arctic. There systems appeared on the synoptic map forms of saddle, cyclone, anticyclone and vector of cyclone, anticyclone. The investigation of time, frequency of occurrence, source and the route of different systems causing storm levels or the reinforcer of systems energy. Also it is probable that the length of the route of these systems over the sea is related to the height of storm levels.     

کلیدواژه‌ها [English]

  • synoptic
  • Sea Storm Levels
  • Saddle
  • Cyclone
  • Anticyclone
  • environmental planning