دریاچه ارومیه، شاخصی کلاسیک از ارتباط بین لکه‌های خورشیدی و اقلیم در شمال غرب ایران

نویسندگان

چکیده

دریاچه ارومیه سومین دریاچه فوق شور در جهان است و به دلیل اهمیت اقلیمی، اقتصادی، اکولوژیک و زیست محیطی از نواحی جغرافیایی قابل توجه و مطرح در ایران به شمار می رود. سطح آب این دریاچه نیز همانند سایر دریاچه‌های بزرگ جهان طی سال‌های مختلف، دارای نوسان‌های دوره‌ای مشخص بوده است. چنین به نظر می‌رسد که می‌توان از این نوسان‌های دوره‌ای به عنوان مدرکی معتبر و تاریخی از تغییرات طبیعی اقلیم در ایران بهره گیری کرد. در سال‌های اخیر، کاهش قابل ملاحظه سطح آب، مشکلاتی را برای محیط زیست دریاچه و ساکنان آن به همراه داشته است. بروز این مشکلات، توجه و ارزیابی نوسان‌های سطح آب این دریاچه را با استفاده از روش‌های علمی و مناسب، اجتناب ناپذیر می‌سازد. بر این اساس، در پژوهش حاضر با ارزیابی تغییرات دراز مدت نوسان‌های سطح آب دریاچه و پارامتر‌های مؤثر در این نوسان‌ها در ارتباط با فعالیت لکه‌های خورشیدی (عامل عمده کنترل کننده تغییرات طبیعی اقلیم) بر اساس دو روش آنالیز موجک پیوسته و متقاطع، مشخص گردید که سطح آب دریاچه ارومیه دارای نوسان‌های دوره‌ای معنی دار و منفی 8-11 ساله است. این واقعیت حاکی از وجود همبستگی منفی معنی‌دار بین این نوسان‌ها در ارتباط با لکه‌های خورشیدی است. بر اساس یافته‌های تحقیق، فعالیت‌های خورشیدی، احتمالا تنها فاکتور طبیعی مؤثر در نوسان‌های سطح آب دریاچه ارومیه و پارامترهای مربوطه، در درازمدت محسوب می گردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Urmia Lake as a Classic Indicator of Sun/Climate Relationship in the Northwest of Iran

چکیده [English]

  Lake Urmia, the third hyper-saline lake in the world and because of its climatic, economic, social and ecological/environmental importance is a populated region in Iran. Recently, severe drought periods and low water levels are causing problems in this lake. Therefore, it is urgent and desirable to evaluate Urmia water level fluctuations in a scientific ways. Urmia lake water level the same as other great lakes have fluctuated over years which it can be taken as a classic tale in sun/climate relationship in Iran. For this reason we examined water level fluctuations and its candidate predictor variables from 1965 to 2006 years for investigation the changes in long-term and detect its relationship with sunspot activity. Also, the Continuous Wavelet Transform and Cross Wavelet were used to analysis and predict water level fluctuations. Hence, we have found that the Urmia lake level and sunspot activity shown most significant periodicities around 8-11 yr. Cross wavelet analysis showed that: Urmia lake level fluctuations have a higher power around the 8-11 solar cycle periods. So these two variables are correlated at 8-11 yr, but this correlation is reverse or negative. Results from analyzing the Urmia lake candidate predictor variable's also support such effects. Finally, we concluded that the most important natural phenomenon that effects Urmia lake level fluctuations is solar activity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sunspots
  • Urmia Lake
  • CWT and XWT analysis