آشکارسازی روند تغییرات دبی رودخانه مارون با استفاده از روش‌های پارامتری و ناپارامتری

نویسندگان

چکیده

بررسی روند تغییرات دبی رودخانه در مدیریت منابع آب و طراحی شبکه‌های آبیاری و زهکشی امری بسیار مهم است. در این تحقیق، روند تغییرات سالانه، فصلی و ماهانه دبی رودخانه مارون با استفاده از آزمون‌های ناپارامتری من-کندال و سِن و همچنین تحلیل پارامتری رگرسیونی مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور، از داده‌های دبی رودخانه در پنج ایستگاه آب‌سنجی ایدنک، بهبهان، گرگر، مشراگه و شادگان طی دوره 1387-1368 استفاده گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که دبی سالانه در همه ایستگاه‌ها، دارای روند نزولی در دو دهه اخیر بوده است. برآوردها بیانگر آن است که مقادیر دبی سالانه در ایستگاه‌های بهبهان، مشراگه، گرگر، شادگان و ایدنک به ترتیب به میزان 80، 40، 21، 4/1 و 4/0 مترمکعب در هر دهه تقلیل یافته است. تحلیل سه آزمون انجام شده بر روی دبی‌های فصلی بیانگر آن است که مقادیر دبی فصل‌های بهار و زمستان، کاهش و فصل تابستان، افزایش یافته است. بیشترین تفاوت نتایج آزمون‌های پارامتری و ناپارامتری در دبی فصل پاییز مشاهده گردید. به طوری که مقادیر دبی این فصل با توجه به آزمون‌های ناپارامتری، افزایش و بر اساس تحلیل پارامتری کاهش یافته است. نتایج بررسی دبی‌های ماهانه توسط آزمون‌های بکار رفته نشان داد که داده‌های دبی ماه‌های فروردین، اردیبهشت، خرداد و اسفند در تمامی ایستگاه‌ها کاهش یافته است. نتایج این پژوهش می‌تواند در پیش‌بینی خشکسالی‌های آتی، برنامه‌ریزی آبیاری و مدیریت منابع آب منطقه بکار رود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Detection of Maroon River Flow Trends Using Parametric and Non-Parametric Methods

نویسندگان [English]

  • S. marofi
  • H tabari
چکیده [English]

Evaluation of river discharges trends is very important for water resources management and design of irrigation and drainage networks. In this research, annual, seasonal and monthly trends of Maroon river discharge were evaluated using the Mann-Kendall and Sen’s slope estimator non-parametric tests and the regression analysis parametric test. For this purpose, river discharge data from five hydrometric stations including Idanak, Behbahan, Gorgor, Meshrageh and Shadegan were applied during 1987-2006. The results of this study showed that annual discharge values decreased at all stations in the last two decades. The data indicated that decreasing trends of annual river discharge at Behbahan, Meshrageh, Gorgor, Shadegan and Idanak stations were 80, 40, 21, 1.4 and 0.4 m3 per decade, respectively. The analysis of seasonal discharge results using the three tests demonstrated that spring and winter discharge values decreased in the study period, while increasing trends were observed in summer discharge values. The most differences between non-parametric and parametric tests were detected in autumn discharge values. The non-parametric tests showed positive trends in autumn discharge values, while these time series were characterized with negative trends using the parametric test. The analysis of monthly discharge results by the applied tests indicated that March, April, May and June discharge values declined at all of the stations. The results of such research can be applicable to prediction of future droughts, irrigation planning and water resources management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mann-kendall test
  • Trend
  • Maroon river discharge
  • Mann
  • Kendall test
  • Sen’s slope estimator
  • Regression Analysis