برآورد احتمال وقوع اموج گرمایی با دوره‌های تداوم مختلف در استان کرمان به کمک زنجیره مارکف

نویسندگان

چکیده

روند تغییرات دما در چند دهه اخیر در حال افزایش بوده و این تغییرات در مناطقی همچون ایران- که در کمربند خشک و نیمه خشک دنیا واقع شده است- چشمگیرتر است. در این پزوهش وقوع امواج گرمایی با تداوم‌های مختلف در استان کرمان به کمک زنجیره مارکف و آمار بلند مدت 20 ساله دمای حداکثر روزانه (1986- 2005) انجام گرفته است. داده‌های آماری حداکثر دمای روزانه پنج ایستگاه همدید در استان که دارای حداقل بیست سال آمار روزانه بودند، انتخاب شدند و با طرح یک شاخص آماری بر روی این داده‌ها در تک تک ایستگاه‌های منطقه مورد مطالعه، دماهای حداکثری که از شاخص مورد نظر بیشتر بودند، به عنوان موج گرمایی تعریف شدند. پس از استخراج، داده‌های مورد نظر در هر یک از ایستگاه‌ها به دو دسته امواج کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم شدند و روند آنها بررسی شد. در نهایت، با استفاده از زنجیره مارکف دوره تداوم و دوره بازگشت این امواج گرمایی شناسایی و تجزیه و تحلیل شد. تحلیل روند حداکثر دمایی در استان کرمان نشان داد که بیشترین موج گرمایی رخ داده در ماه آوریل و می بوده است که این تغییرات روندی افزایشی در طول دوره آماری داشته‌اند، بخصوص در سال 2000 میلادی به حداکثر اوج خود رسیده و پس از آن دوباره طبق روند قبلی در حال افزایش است. در نهایت، نسبت به برآورد احتمال وقوع دوره‌های موج گرمایی 1 تا 9 روزه در ایستگاه‌های مطالعاتی اقدام شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Estimating the Probability of Different Duration Heat Waves Occurrence in Kerman, Province using Markov chain

چکیده [English]

The air temperature trend has been increasing during recent decades, especially in the regions such as Iran which is located in dry and semi-dry world belt. In this research we used Markov chain to obtain probabilities of heat waves with different continues in Kerman province using 20 years daily maximum air temperature data during 1986-2005. We analyzed daily maximum air temperature data of 5 synoptic stations that had at least 20 years daily data. To obtain a statistical index for determination of heat wave events in every station, the days in which the maximum temperature exceeds from this index were defined as heat weave event. After determining heat events, we classified the heat waves to short and long heat waves events and the statistical trends of these events were calculated separately. Finally, the return period and continuation period of these events were determined and analyzed using Markov chain. Maximum temperature trend analysis in the Province Kerman indicated that most heat waves occurred in April and May, that this change has been an increasing trend during the period have been statistically, especially in 2000 reached its maximum height and then again the previous trend is growing. Finally, we estimated the probabilities of occurrence of 1 to 9-day heat waves in all studied stations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Markov chain
  • Maximum air temperature
  • Kerman province