تحلیل فراوانی جبهه‌زایی در زمان رخداد بارش‌های ابر سنگین ایران

نویسندگان

چکیده

در این پژوهش که با هدفِ تحلیلِ فراوانی تابع جبهه‌زایی در زمان بارش‌های ابرسنگین ایران انجام شد؛ از رویکرد محیطی به گردشی استفاده گردید. 125 روز از سنگین‌ترین و فراگیرترین بارش‌های ایران از پایگاه داده بارش روزانه‌ کشور(شامل نقشه‌های همبارش ایران که به کمک 1437 ایستگاه همدید، اقلیمی و باران‌سنجی از تاریخ 1/1/1340 تا 11/10/1383 تهیه شده) براساس آستانه بالای 99 درصد، جهت مطالعه انتخاب شد. فراوانی تابع جبهه‌زایی در محدوده وسیعی از صفر تا 120 درجه طول شرقی و صفر تا 80 درجه عرض شمالی در 6 تراز 500، 600، 700، 850، 925 و 1000 هکتوپاسکال و در چهار دیده‌بانی در ساعت‌های 00:00، 06:00، 12:00 و 18:00 زولو، بررسی شد. نتایج نشان دادکه از نظر مهیایی شرایط مناسب جبهه‌زایی در زمان رخداد بارش‌های ابرسنگین و فراگیر ایران، ترازهای 500، 600 و 700 هکتوپاسکال در تمام موارد (به استثنای دیده‌بانی ساعت 18:00 تراز 500 هکتوپاسکال) به عنوان ترازی فعال دیده نشده‌اند زیرا فراوانی تابع جبهه‌زایی در این ترازها بر روی ایران در بیشتر موارد کمتر از 20 درصد بوده است. در مقابل در ترازهای 850، 925 و 1000 هکتوپاسکال ایران(بویژه بخش‌های شرق، شمال‌شرق و جنوب‌غرب ایران) به عنوان محل بیشینه فعالیت‌های جبهه‌زایی دیده شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The analysis of frontogenesis frequency at time of super heavy rainfall in Iran

نویسندگان [English]

  • B. Mohammadi
  • S.A. Masoodian
چکیده [English]

In this study, frequency and location of frontogenesis related to heavy rainfall have been analyzed using environmental to circulation approach. Based on the threshold of upper 99 percent, we selected 125 days of the super and overall heavy rainfall from IRIMO data base (included 1437 synoptic, climatic and rain gage stations from 21/3/1961 up to 31/12/2004). Frontogenesis frequency and their locations have been detected from to E and to N in five levels (1000, 925, 850, 700, 600 and 500 hPa level) at 00:00, 06:00 and 12:00 UTC. The results of this study showed that frontogenesis at 500, 600 and 700 hPa levels and its subsequent instability do not affect Iran very much (with an exception of 18:00 UTC in 500 hPa Level). Frequency analysis of frontogenesis at 850 hPa level indicated that in comparison to surrounding areas, Iran is more active. Generally, frequency of frontogenesis is highest at 925 and 1000 hPa levels over Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • frontogenesis
  • super heavy rainfall
  • environmental to circulation approach
  • Iran