تحلیل همدید ارتباط بین نوسان بارش روزانه در کرانه‌های جنوبی ایران و تغییرات فشار تراز دریا

نویسندگان

چکیده

در پژوهش حاضر ارتباط داده‌های بارش روزانه ایستگاه‌های جنوبی ایران زمین و داده‌های فشار تراز دریا پایگاه داده NCEP/NCAR با رویکردی محیطی به گردشی در دوره زمانی(1383-1339)به کمک روش همبستگی بررسی شد. پس از محاسبه ماتریس همبستگی میان مقادیر بارش و فشار، نقشه ضریب همبستگی بارش- فشار هر یک از ایستگاه‌ها ترسیم شد. مقایسه و تحلیل نقشه‌های حاصل آشکار نمود که صرف نظر از تفاوت‎های جزیی، این منطقه ماهیتی دو الگویی دارد؛ با این توضیح که در اکثر ایستگاه‌های منطقه، دو الگوی بارش- فشار کاملاً مشخص با عناوین «سودانی»در محل استقرار رژیم موسمی سودانی و «موسمی آسیایی» منطبق بر خاستگاه گردش موسمی هند، بارش در کرانه‌های جنوبی ایران را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
بررسی نتایج حاصل از این پژوهش و مقایسه آن با تحقیقات پیشین، ضمن تأیید بسیاری از نظرهای محققان قبلی آشکار نمود که حدود10 تا20 درصد از نوسان بارش روزانه در کرانه‌های جنوبی ایران در سطح تراز دریا با کاهش و افزایش میزان فشار در عرصه کنش قلمرو استیلای رژیم موسمی مستقر بر روی جنوب و جنوب‌شرقی آسیا و نیز الگوی گردشی فشار سودانی مرتبط و همزمان است؛ لذا برای تبیین بیشتر رابطه بارش- فشار در منطقه باید با تکنیک های اقلیم شناختی گوناگون به دنبال آشکارسازی نقش دیگر الگوهای گردشی فشار مؤثر بر فرآوری بارش در جنوب ایران زمین بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Synoptic analysis of the relation between daily precipitation change in Southern coasts of Iran and variability of sea level pressure

نویسندگان [English]

  • M. Shabankari
  • A. Halabian
چکیده [English]

In the current attempt, the relation between precipitation change in Southern coasts of Iran and sea level pressure data of NCEP / NCAR database were investigated through correlation method using environment to circulation approach in the period of 1960-2004. After calculating the correlation matrix between the percipitation amount and pressure, the precipitation-pressure correlation map for each station was plotted. Comparison and analysis of the resulting maps revealed that regardless of minor differences, this area has a two-modeled nature. Results showed that precipitation in southern coasts of Iran is more affected by two precipitation- pressure patterns of Asian monsoon and Sudanese, which is coincided with the location of installation India monsoon circulation and Sudanese monsoon regime. On the other hand, the results of this research showed that precipitation change and its occurrence at southern coasts of Iran in sea level is affected by predominance of the monsoon regime on Southern of Asia and Sudanese circulation pattern. Hence, precipitation change in Southern coasts of Iran is more related to the decrease and increase of pressure rate in action field of this pattern.

کلیدواژه‌ها [English]

  • precipitation change
  • precipitation- pressure pattern
  • southern coasts of Iran
  • sea level pressure
  • Circulation pattern
  • precipitation
  • pressure pattern