سنجش میزان بهره‌مندی شهرستان‌های استان گلستان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

2 دانشگاه اصفهان

چکیده

تحولات سیاسی و اجتماعی طی سالیان اخیر سبب تغییرات سریع زندگی شهری و روستایی شده است که این امر باعث بوجود آمدن نابرابری در توزیع امکانات و عدم توسعه یافتگی هماهنگ بین شهرها و مهاجرت روستاییان در کشورهای جهان سوم شده است. این مسأله لزوم استفاده از علم برنامه ریزی ناحیه‌ای را در کاهش این نابرابری نشان می‌دهد، در این رابطه تکنیک‌های گوناگونی برای سنجش میزان توسعه یافتگی نواحی مختلف وجود دارد که از آن جمله می‌توان به روش سلسله مراتبی یا AHP اشاره کرد. در این پژوهش معیارهای کشاورزی و دامپروری، حمل ونقل، خدمات، صنعت ومعدن، ساختمانی و عمرانی و جمعیت جهت سنجش میزان بهره‌مندی شهرستان‌های استان گلستان، انتخاب شدند که بر اساس نتایج بدست آمده شهرستان گرگان با ضریب بهره‌مندی 89/10 رتبه اول و شهرستان بندرگز با ضریب بهره‌مندی 28/2 رتبه یازدهم را بدست آورد. با درجه‌بندی این ضرایب، پنج منطقه با بهره‌مندی بسیار زیاد، بهره‌مندی زیاد، بهره‌مندی متوسط، بهره‌مندی کم و بهره‌مندی بسیار کم مشخص گردید. در انتها با تعمیم این ضرایب به نقشه شهرستان‌های متناظر نقشه میزان بهره‌مندی شهرستان‌ها و مناطق استان گلستان حاصل شد و با توجه به پتانسیل‌ها و نقاط ضعف هر کدام از این مناطق اهدافی در چهار سطح برای بهره‌مندی بیشتر شهرستان‌های استان گلستان تعیین گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing Impart Quantity of counties of Golestan province by Analytical Hierarchy Process

نویسندگان [English]

  • N. Bay 1
  • M. Taghvaei 2
چکیده [English]

The political and social revolutions during recent years have made rapid changes in urban and rural life. These have created inequality in the distribution of resources and lack of congruent development among cities and rural migration in Third World countries. Herein, there are various techniques for assessing the rate of development in different regions one of which is analytical hierarchy method. In this study for measuring the Impart Quantity of counties of Golestan province, agricultural and livestock nurturing, transportation, service, industry and mine, structural and reclamations and population were selected. According to results, Gorgan County with coefficient of 10.89 has the first degree and Bandar Gaz County with the coefficient of 2.82 is in the eleventh degree. By classifying these coefficients, five regions were determined with too much benefit, much benefit, mean benefit, little benefit and too little benefit. Finally, by generalization of these coefficients to the map of correspondent counties, map of the Impart Quantity of counties and regions of Golestan province was resulted. With regard to the potentials and weak points of each of these regions, some goals were determined in four levels for each region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Golestan Province
  • AHP
  • Impart coefficient
  • Regional planning