بررسی و تحلیل جاذبه‌ها و پتانسیل‌های اکوتوریسمی شهرستان ارومیه با استفاده از مدل استراتژیک SWOT*

نویسندگان

دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه اصفهان

چکیده

چکیده در طول شصت سال گذشته جهان شاهد تغییرات چشم‌گیری در زمینه شیوه مسافرت از یک مکان به مکان دیگر بوده است. در این مدت نه تنها شیوه‌های مسافرت بلکه مقاصد گردشگری، انگیزه و تعدد این مسافرت‌ها نیز تغییر نموده است. یکی از این تغییرات پیدایش شکل خاصی از گردشگری به نام اکوتوریسم است که در سال‌های اخیر رشد بسیار سریعی داشته و به یکی از پدیده‌های مهم صنعت گردشگری تبدیل شده است. این شکل گردشگری احترام عمیقی نسبت به مردم، مکان‌های گردشگری و اشیایی که مورد بازدید قرار می‌گیرند دارد و در آن تأکید خاصی روی حفاظت از منابع طبیعی و فرهنگی، درگیر کردن مردم محلی در فرآیندهای برنامه‌ریزی و ایجاد رفاه برای این مردم دیده می‌شود. شهرستان ارومیه واقع در شمال غرب ایران با تنوع منابع اکولوژیکی و فرهنگی، فرصت‌ها و نقاط قوت بسیار زیادی برای سرمایه‌گذاری در زمینه توسعه اکوتوریسم دارد. پژوهش حاضر با بررسی این فرصت‌ها و قوت‌ها و تعیین نقاط ضعف و تهدیدها، به ارائه استراتژی‌های مناسب برای توسعه اکوتوریسم این منطقه می‌پردازد. این پژوهش با توجه به هدف، از نوع کاربردی و از نظر روش تحقیق از نوع تحلیلی، توصیفی و پیمایشی است. در این تحقیق پس از تهیه کلیات و چهارچوب نظری، جهت کسب اطلاع از مناطق مورد مطالعه و بررسی جایگاه و چگونگی گردشگری در آن منطقه، اقدام به انجام عملیات میدانی گردید. به طور کلی سه پرسشنامه (گردشگران، مردم بومی، مسئولین) طراحی و پس از تکمیل این پرسشنامه‌ها، برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Spss و مدل SWO استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که شهرستان ارومیه با مجموع 40 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیتها و با امتیاز وزنی 13/3 و 82/2 به ترتیب برای نقاط قوت و فرصت، پتانسیل‌ها و توانمندی‌های فراوانی برای توسعه اکوتوریسم دارد ولی در عین حال 19 نقطه ضعف و تهدید فراروی اکوتوریسم منطقه به عنوان محدودیت‌ها و تنگناها و با امتیاز وزنی 78/3 و 22/3 به ترتیب برای ضعف‌ها و تهدیدها نشان می‌دهد که اکوتوریسم این منطقه با چالش‌ها و مشکلات جدی و اساسی مواجه می‌باشد. نتایج پژوهش همچنین نشان داد که توسعه اکوتوریسم در توسعه اقتصادی منطقه تأثیر بسیار زیادی دارد و در صورت برنامه‌ریزی درست و استفاده بهینه و منطقی از جاذبه‌های اکوتوریسمی و رفع مشکلات و نقاط ضعف و استفاده از فرصت‌های موجود، می‌توان شاهد توسعه اقتصادی در زمینه‌های ایجاد درآمد، اشتغال، تنوع فعالیت‌های اقتصادی و به طور کلی افزایش سطح رفاه برای مردم شهرستان بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating and Analyzing of Ecotourism Attractions and Potentials in Urmia Township Using SWOT Strategic Model

نویسندگان [English]

  • Seed Eskandar Seydaei
  • Hassanali ghayoor
  • Hassanali ghayoor
  • Nosrat Moradi
  • Hassanali ghayoor
چکیده [English]

Abstract During past sixty years, the world has seen significant changes in the ways of travel from one place to another. In this time period, not only travel mode, but also tourism destinations, motivation and the number of these travels have been changed. One of those changes is the specific kind of tourism called ecotourism which has had so rapid growth in the recent years and has become one of the important phenomena in the tourism industry. This kind of tourism respects deeply to people, tourism places and things to be visited and it emphasizes specially on the protection of natural and cultural resources, the involvement of local people in planning processes and the creation of welfare for those people. With the diversity of ecological and cultural resources, located in the North West of Iran, Urmia Township has many opportunities and strengths for investing in the field of ecotourism development. Investigating these strengths and opportunities and determining weaknesses and threats, the present study presents appropriate strategies for ecotourism development in this region. According to its aim, the current study is applied and in terms of research method is descriptive analytical, and survey. After bringing about general points and research framework, field study was done in order to gather information on the studied region and investigate the position and the way of tourism in the region. Generally, three questionnaires (tourist, native people, and specialists) were prepared for this study. To analyze data, Spss and SWOT model were employed. Findings show that Urmia Township, with the sum of 40 strengths and opportunities as advantages and with weight points of 3.13 and 2.82 for strengths and opportunities, respectively, has many potentials and capabilities for ecotourism development. However, the Township, with the sum of 19 weaknesses and threats as disadvantages and with weight points of 3.22 and 3.78 for weaknesses and threats, respectively, has serious challenges and problems in the face of its ecotourism. Furthermore, findings show that ecotourism development has great effects on the region’s economical development, and by planning correctly, using ecotourism attractions optimally and rationally, solving problems and weaknesses and using available opportunities, one can see economical development in the grounds of income, employment, diversity of economic activities and generally, the increase in the welfare of people residing in this township.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: tourism
  • Ecotourism
  • Urmia Township
  • SWOT Model