برآورد حجم مخروط افکنه های واقع در حاشیه طاقدیس دنه خشک و ارتباط آن با تکتونیک

نویسنده

گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

هدف تحقیق حاضر، بررسی نقش تکتونیک در حجم مخروط افکنه‌های واقع در حاشیه طاقدیس دنه خشک در استان کرمانشاه است. جهت دستیابی به هدف فوق، ابتدا محدوده مخروط افکنه‌ها، زاویه جاروب (S) و شعاع مخروط افکنه (R) به کمک تصاویر ماهواره‌ای کویک برد و مطالعه میدانی و سپس اختلاف ارتفاع راس و قاعده مخروط افکنه‌ها (h) با استفاده از نقشه توپوگرافی 50000/1 بدست آمد. بر اساس پارامترهای مذکور، حجم مخروط افکنه‌ها (V) محاسبه شد. شیب ساختمانی لایه‌ها در پهلوی طاقدیس(DAL) در جبهه کوهستان (در بالادست هر مخروط افکنه) با استفاده از دستگاه شیب سنج محاسبه شد. بر اساس شیب ساختمانی پهلوی طاقدیس، طاقدیس مورد مطالعه به 7 زون تقسیم گردید و میانگین پارامترها در هر زون بدست آمد. نتیجه این تحقیق نشان می‌دهد که رابطه مستقیمی بین شیب ساختمانی لایه‌ها (DAL) و حجم مخروط افکنه‌ها (V) با ضریب همبستگی 33 درصد وجود دارد. بررسی داده ها نشان می‌دهد که در مخروط افکنه‌های با حوضه‌های بزرگتر( بین 180 تا 737 هکتار) ضریب همبستگی بین DAL و V بالاتر است. این موضوع بدان معنی است که در مخروط افکنه‌های با حوضه‌های بزرگتر، تکتونیک تاثیر بیشتری بر حجم مخروط افکنه‌ها دارد. بررسی رابطه بین میانگین DAL و V در زون‌های تکتونیکی نشان می‌دهد که رابطه مستقیمی با ضریب همبستگی 69 درصد بین دو پارامتر مذکور وجود دارد. رابطه معنی داری بین میانگین مساحت حوضه‌ها و میانگین حجم مخروط‌ها در زون‌های تکتونیکی وجود ندارد. رابطه‌ای مستقیم با ضریب همبستگی ضعیف بین میانگین شیب حوضه‌ها و میانگین حجم مخروط‌ها در زون‌های تکتونیکی وجود دارد. تحقیق حاضر نشان می‌دهد که وجود گسل در حوضه‌های بالادست مخروط افکنه‌ها نیز تاثیر زیادی در افزایش حجم مخروط‌ها ایفا نموده است به طوری‌که در هر زون، بالاترین مقدار پارامتر V مربوط به مخروطی است که در حوضه بالادست آن گسل وجود دارد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Estimating the Volume of Alluvial Fans around Danehkhoshk Anticline and

نویسنده [English]

  • Shahram Bahrami
چکیده [English]

The aim of this paper is to evaluate the effect of tectonic on the volume of alluvial fans around Danehkhoshk Anticline. To achieve the purpose of this study, at first, borders, sweep angle(S) and radius(R) of alluvial fans were obtained based on Quick bird Satellite image and then difference in the altitude between the apex and toe of alluvial fans (h) were calculated based on topographic map at a scale of 1/50000. The alluvial fan volumes were calculated based on mentioned parameters. The strata dips of anticline limbs (DAL) were measured at mountain front (at the upstream side of fan) by clinometer. Danehkhoshk anticline was subdivided into 7 tectonic zones based on dip of strata on limbs and subsequently, mean of mentioned parameters were calculated in each zone.
Result of this study reveals that there is positive relation between strata dips of anticline limbs (DAL) and fan volumes, with a correlation coefficient of 33%. Data analysis reveals that correlation coefficient between DAL and V is higher (87%) in alluvial fans with larger basin areas (180 to 737 hectares). It means that tectonic has stronger effect on fan’s volume in fans with larger basin areas.
Evaluating the relation between means of DAL and V in tectonic zones represents that there is positive relation between mentioned parameters with a correlation coefficient of 69%. There is no meaningful relationship between mean basin area (BA) and mean fan volume. The positive relationship with fairly low correlation coefficient exists between mean basin topographic slope (BS) and fan volume. This study also shows that the presence of fault in the upstream basins of alluvial fans has an important role in increasing fan volume (V) so that, in each zone, the highest rate of V belongs to a fan that has a faulted basin.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alluvial Fan Volume
  • Tectonic
  • Zagros
  • Structural Dip
  • Danehkho

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار