توزیع زمانی و رژیم بارش در شمال غرب ایران

نویسندگان

گروه جغرافیا دانشگاه زنجان

چکیده

رژیم بارش به توزیع فصلی- ماهانه بارندگی اشاره دارد. با شناخت این ویژگی، می توان به بخش های مهمی از ساز و کار(های) حاکم بر توزیع زمانی بارش پی برد. رژیم بارش می تواند بر عملکرد سایر اجزاء اقلیم تاثیر گذاشته و برآیند آن پیامدهای مثبت یا منفی خواهد بود. در مطالعۀ حاضر با استفاده از آمار بارندگی ماهانۀ 73 ایستگاه طی دوره آماری 2005-1966رژیم بارندگی شمال غرب کشور مورد توجه قرار گرفت. در این راستا از سه نمایۀ بارش (ضریب تغییرات، نمایه یکنواختی و نمایه فصلی) بهره گرفته شد. هر سه نمایه بیان گر‏ ویژگی های کما بیش یکسان از رژیم بارش پهنۀ مورد مطالعه بود. نتایج نشان داد که کم ترین ضریب تغییرات و بیش ترین یکنواختی بارش در شمال شرق پهنه مورد بررسی رخ می دهد. این بخش دارای رژیم بارش یکنواخت با یک فصل مرطوب می باشد که نشان می دهد سامانه های متنوع باران زایی در این بخش ها از بیشینۀ فعالیت برخوردارند. در نقطه مقابل آن، بخش جنوب غربی پهنه، دارای رژیم بارش کاملاً متمرکز است که بازتابی از تاثیر فزاینده سامانه های متمرکز در یک فصل است. حدود 80 درصد از پهنۀ اخیر دارای رژیم بارش فصلی با یک فصل خشک کوتاه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Temporal Distribution and Regime of Precipitation of Northwest of Iran

نویسندگان [English]

  • Hossein Asakereh
  • Robab Razmi Ghalandari
چکیده [English]

Precipitation regime refers to distribution of seasonal- monthly precipitation. By studying this character, it could be find out about the most important parts of mechanism(s) dominant in temporal distribution of precipitation. Precipitation regime can have positive or negative effects on other environmental components performance. In the present research, the monthly data in 73 stations during 1966-2005 have been analyzed to describe precipitation regime in North West of Iran. In order to do the study, three precipitation indices (coefficient of variation, homogeneity Index and seasonal index were used. Indices have shown same characters of precipitation regime.
Results show that minimum value of precipitation coefficient of variation and maximum homogeneity occurring in north-east region. This part have homogeneity precipitation regime with a humidity season that showing different precipitation systems are activate. South-east region have a completely temporal-concentration precipitation regime. It refers to more effect of concentrate systems special in a season. There are in 80% of region with seasonal precipitation regime have a short dry season.

کلیدواژه‌ها [English]

  • North-West of Iran
  • Precipitation Regime
  • North
  • West of Iran
  • Seasonal Index
  • Homogeneity Index
  • Coefficient of Variation