رد پای اکولوژیکی گاز دی اکسید کربن سوختهای فسیلی شهر شیراز

نویسندگان

1 دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

2 دانشگاه تهران

3 گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، پردیس بین المللی ارس

چکیده

در سال های اخیر مسائلی چون افزایش سطح گازهای گلخانه ای، تخریب محیط زیست و جنگل زدایی به همراه کاهش ظرفیت زیستی کره زمین برای پاسخگویی به نیازهای بشر از مهمترین دغدغه های جهانی بوده است. گاز دی اکسید کربن به عنوان یک عامل مهم و مؤثر در گرمایش جهانی و تغییراقلیم ، مسئول 60 درصد گرم شدن جهان یا اثر گلخانه ای شناخته شده است. مهمترین منبع انتشار این گاز سوخت های فسیلی چون بنزین ، نفت و گازوئیل است که برای تولید انرژی بخصوص در مناطق شهری بکارگرفته می شود. مصرف بیش از ظرفیت محیط این سوختها منجر به بروز مشکلات زیست محیطی بی شماری شده است. تحقیقات نشان می دهد یکی از مؤثرترین راه ها برای کاهش میزان CO2 اتمسفر، افزایش فضای سبز و جنگلکاری در شهرهاست. هدف از این پژوهش محاسبه مقدار اراضی جنگلی برای جذب میزان گاز CO2 منتشره شده از سوخت های فسیلی با استفاده از روش جاپای اکولوژیک (EF) می باشد. باتوجه به آنکه یکی از مهمترین وظایف شهرداری ها حفظ و توسعه فضای سبز در شهرها می باشد، این مقاله با محاسبه جاپای اکولوژیکی(EF) گاز CO2 ، میزان انتشار این گاز طی سال های 1385 تا1387 در سطح کلانشهر شیراز را بررسی کرده است. در ابتدا برای تخمین حجم گاز CO2 منتشر شده، از روش IPCC استفاده گردید. بنابراین ابتدا میزان مصرف سالانه بنزین و گازوئیل ، میزان گاز دی اکسید کربن تولید شده و سپس میزان زمین(مترمربع/هکتار)تأمین کننده آن مقدار مصرف، یا جای پای اکولوژی ( EF) این گاز محاسبه گردید. در طول پژوهش روشن شد سرانه موجود فضای سبز در سطح شهر شیراز برای کاهش جاپای اکولوژیکی گازCO2 منتشرشده از سوخت انرژی های فسیلی درشهر جوابگو نمی باشد. نتایج نشان داد که حجم گاز CO2 منتشر شده از سوخت های نفت و گازوئیل طی سال های 1385تا1387 به ترتیب برابر با 521058 ؛ 476767؛ 490106 تن بوده است. محاسبه جاپای اکولوژیک این مقدار گاز منتشرشده نیز نشان داد، کل اراضی جنگلی مورد نیاز برای جذب گاز دی اکسید کربن حاصل از سوختن سوختهای فسیلی بنزین و گازوئیل برای سال های 1385،1386 و 1387 به ترتیب 7816 هکتار؛7125 هکتار و 7352 هکتار می باشد. حال آنکه مساحت فضای سبز شیراز در سال1387 ؛ 1869 هکتار بوده است. که به معنای اینست که گاز دی اکسید کربن تولید شده تنها از ابن دو سوخت 3.9 برابر ظرفیت زیستی شیراز می باشد. در واقع هر شهروند شیرازی نیاز به 78/51 متر مربع سرانه فضای سبز به منظور جذب گاز co2 دارد. بنابراین شهرداری موظف است با توسعه فضای سبز موجود حجم و سرانه این کاربری را برای کاهش جاپای گاز دی اکسیدکربن افزایش دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Ecological Foot Print of Carbon Dioxide for Fossil Fuels in the Shiraz

نویسندگان [English]

  • Keramatollah Ziarii 1
  • Keramatollah Ziarii 1
  • Fatemeh Salarvandian 2
  • Iraj Teimouri 3
1
2
3
چکیده [English]

In the recent years, increasing of Green House Gases, degradation of environment, deforestation alongside with the limitation and decreasing of ecological foot print of the earth for supplementation of human needs are the main problems of the world. The Carbon Dioxide gas as a main factor of world climate change, carry out the 60 percent of the global heating or greenhouse effect. The main source of the carbon dioxide is the oil and its products which used for the production of power in the urban and rural areas. The over use of these energy sources lead to ecological and environmental problems.
The researches show that the forestry and greenery is one of the suitable ways to dealt with the green house problems. The aim of this research is to calculate the amount of Green Space for the absorption of the co2 resulted from fossil fuels. In doing this, we used IPCC method of prediction as a methodological tool. Though one of the municipals duties is about the urban forest and green area, this article wants to investigate the Ecological foot print of fuel energy sources in the city of Shiraz in Iran. This research showed that the EF for the fuel energy sources in Shiraz was about 7352 hectare. This means that we need 7352 hectare forest to keep the environment in equal condition. But the fact is this that the green space of per capita in Shiraz must be about 51.78 m2, which means that the municipal must add another 38.61 m2 of green space per capita to the current rate. Also this research emphasized that a real calculation of per capita green space, in an urban area, must take advantages of the EF. Having the results the municipality of the Shiraz must take a serious strategy for dealing with the current environmental crises.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecological Foot Print
  • Carbon dioxide
  • Green House Gases
  • Municipality
  • Permanent Developing