بررسی ارتباط بین نوسان بارش در سواحل جنوبی دریای خزر و تغییرات فشار تراز دریا

نویسندگان

1 گروه علمی جغرافیا، دانشگاه پیام‌نور

2 دانشگاه فرهنگیان ، اهواز

چکیده

در این پژوهش ارتباط بین نوسان بارش در مناطق جنوبی دریای خزر و تغییرات فشار تراز دریا با استفاده از رویکردی محیطی به گردشی در دوره زمانی(1383-1339) بررسی و تحلیل گردید. در این ارتباط در بخش پایگاه داده‌ سطحی، از داده‌های بارش روزانه 12 ایستگاه سینوپتیک پهنه مطالعاتی بهره گرفته شد و ماتریس سری زمانی روزهای بارشی آنها تهیه گردید. در بخش پایگاه داده‌های جوی نیز از داده‌های فشار تراز دریا موجود در پایگاه داده NCEP/NCAR در محدوده 0 تا 120 درجه شرقی و 0 تا 80 درجه شمالی استفاده گردید. در ادامه، ماتریس اولیه شامل مقادیر بارشی روزانه هر ایستگاه و مقادیر میانگین فشار روزانه تراز دریا(slp) متناظر با سری زمانی روزهای بارشی برای(1617=33×49) یاخته شبکه‌ای در محدوده انتخابی تهیه شد. محاسبه ضریب همبستگی میان مقادیر بارش روزانه با مقادیر میانگین روزانه فشار تراز دریا بر روی یاخته‌های محدوده مطالعاتی و ترسیم نقشه‌های ضریب همبستگی بارش - فشار ایستگاهها آشکار نمود که رخداد و تغییرات بارش در کرانه‌های جنوبی دریای خزر در سطح تراز دریا متأثر از استیلای یک الگوی گردشی فشار بر روی دریاهای خزر، سیاه و مدیترانه است. بر این اساس، نوسان بارش در کرانه‌های جنوبی دریای خزر با کاهش و افزایش میزان فشار در عرصه کنش این الگو مرتبط و همزمان می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Survey of Correlation between Precipitation Change in Southern Coasts of Caspian Sea and Variability of Sea Level Pressure

نویسندگان [English]

  • Amir Hossein Halabian 1
  • Mehran Shabankari 2
  • Mehran Shabankari 2
چکیده [English]

In this research, the correlation between precipitation change in Southern coasts of Caspian Sea and variability of sea level pressure have been analyzed by using environmental to circulation approach at time period 1339- 1383. In this respect, we make use of daily precipitation data of the 12 synoptic stations of studied area at surface data base section and prepare the time series matrix of precipitation days. About atmospheric data base, we made use of sea level pressure(slp) data which are available on data base NCEP/NCAR at 0° to 120° E and 0° to 80° N. Then, we prepared primary matrix including the daily precipitation values of every station and average values of sea level daily pressure which is consistent with time series of precipitation days for grid cell (49×33= 1617) at selected area.
The calculation of correlation coefficient between daily precipitation values with average values of sea level pressure over studied area cells and drawing the plots for correlation coefficient of precipitation- pressure of stations indicated that precipitation change and occurrence at southern coasts of Caspian Sea in sea level affected by predominance the Caspian, Black Sea and Mediterranean pressure circulation pattern. Hence, precipitation change in Southern coasts of Caspian Sea related to decrease and increase of pressure rate in action field of this pattern.

کلیدواژه‌ها [English]

  • precipitation change
  • precipitation- pressure pattern
  • Southern Coasts of Caspian Sea
  • sea level pressure
  • Circulation pattern
  • precipitation
  • pressure pattern